Αγαπάμε οι άνθρωποι την δικαιοσύνη; Ή αγαπάμε να τιμωρούμε;
Ίσως σκέφτεσαι - και θα έχεις δίκιο που το σκέφτεσαι - πως "σε λάθος κατηγορία έβαλαν αυτή την δημοσίευση. Έπρεπε να την βάλουν στην ταινιοπαρουσίαση".
Σκοπός όμως του άρθρου που διαβάζεις δεν είναι να σχολιάσει το αριστούργημα του Sidney Lumet - Πως θα μπορούσε άλλωστε; - αλλά να διατυπώσει μερικές σκέψεις πάνω σε αυτό. Παραμένουν αυτές οι σκέψεις "άχρηστη πληροφορία της ημέρας"; Γιατί όχι; Πάντα έχεις , εσύ ο Αναγνώστης , την αποκλειστική διαχείριση του τί θα κρατήσεις και τί θα πετάξεις από όσα διαβάζεις.
Για όσους δεν έχουν δει αυτή την ταινία, που κατά την γνώμη μας θα έπρεπε να διδάσκεται σε όλα τα σχολεία του Κόσμου αυτού, η υπόθεση είναι απλή: Μία δίκη διακόπτει ώστε να συνεδριάσουν οι δώδεκα ένορκοι για το αν θα στείλουν στην ηλεκτρική καρέκλα έναν 18χρονο για τον φόνο του κακοποιητικού πατέρα του. Για να καταδικαστεί ή να αθωωθεί ο κατηγορούμενος θα πρέπει να υπάρξει ομοφωνία. Η πρώτη ψηφοφορία πραγματοποιείται μέσα σε λίγα λεπτά με τους ένδεκα από τους δώδεκα ενόρκους να προτείνουν την ενοχή (και θανατική ποινή) του νεαρού. Μόνο ο σκεπτικιστής Davis (α ν ε π α ν ά λ η π τ ο ς Henry Fonda στον ρόλο) θα διαφωνήσει έχοντας άλλη άποψη και νιώθοντας βαριά την ευθύνη να σκοτώσει έναν νέο άνθρωπο έτσι, χωρίς να αφιερώσει λίγο χρόνο παραπάνω στο να το σκεφτεί καλύτερα. "Θέλω να το συζητήσουμε λίγο περισσότερο, αν είναι να καταδικάσουμε μία νέα ζωή" λέει ο Davis ξεσηκώνοντας την οργή των συναδέλφων του που κάποιοι από αυτούς βιάζονται να "τελειώνουν" γιατί έχουν να πάνε και σε... αγώνα.
Σιγά σιγά σε όλη την διάρκεια της ταινίας ο ευφυής και ευαίσθητος Davis ανατρέπει με την ορθή σκέψη του αυτό που όλοι οι υπόλοιποι ένορκοι αρχικά θεωρούν δεδομένο: Ότι ο νεαρός που κατηγορείται είναι πέραν πάσης αμφιβολίας ένοχος.
Είναι αδύνατον να δεις αυτή την ταινία που η δράση της εξελίσσεται ολόκληρη σε ένα κλειστό δωμάτιο , μέσα στον καύσωνα και να μην μείνεις καθηλωμένος από την αδυναμία της ανθρώπινης φύσης. Είναι αδύνατον να μείνεις ανεπηρέαστος από το πόσο εύκολα σχηματίζουν οι άνθρωποι απόψεις με ολέθριες συνέπειες για τους γύρω τους. Και πόσο πρόθυμοι είναι να τις υπερασπιστούν πέρα από κάθε λογική, μέχρι τέλους, προκειμένου να μην νιώσουν ταπεινωμένοι που έκαναν λάθος.
Είναι εύκολο να είσαι δικαστής, όταν δεν παίζεται η δική σου ζωή κορώνα-γράμματα λένε "Οι Δώδεκα Ένορκοι".
Είναι δύσκολο όταν είσαι κριτής να μην εκδηλώσεις την εσώτερη καταπίεση σου σε ένα εύκολο θύμα. Να μην αρπάξεις την ευκαιρία να είσαι "Θεός" (Ή μήπως Διάβολος;) για λίγη ώρα.
Ο αγγλικός, αρχικός, μάλιστα τίτλος "Δώδεκα θυμωμένοι άντρες" είναι πολύ πιο σαφής στην ερμηνεία της ανθρώπινης φύσης: Η οργή. Η οργή οδηγεί τους ανθρώπους σε παράξενους δρόμους.
Η ταινία είναι μία ωδή στον τρόπο που σκέφτονται και λειτουργούν οι άνθρωποι. Σε κάνει να αναρωτιέσαι , αν υπάρχει χώρος για ανθρωπισμό σε μία εποχή που μπορείς να γίνει δικαστής δεκάδες φορές την ημέρα πίσω από ένα πληκτρολόγιο. Και χωρίς καμία ευθύνη.
Comments